Stress: Blijf een coole kikker
Een kikker is een koudbloedig dier. Zet je een kikker in een bak met water van zo’n 15 graden dan blijft hij gewoon doorzwemmen. Voer je elke dag de temperatuur met een halve graad op dan zal de kikker ook gewoon vrolijk door blijven zwemmen. Niets aan de hand. Tot dat het water op een gegeven moment zo heet wordt dat z’n aderen stollen en hij letterlijk gekookt wordt. Zou je de kikker nou in één keer in een bak met kokend zetten dan zal hij er direct uit springen. Maar omdat je de temperatuur zo geleidelijk laat oplopen past hij zich constant aan aan zijn nieuwe omgeving.
In wezen gebeurd bij ons mensen hetzelfde. Wij worden tegenwoordig blootsgesteld aan een enorme toenemende druk uit de omgeving. Prikkels komen vanuit alle hoeken op ons af. Er is bijna geen ontkomen aan. Maar deze toenemende druk gaat echter zo geleidelijk dat we het vrijwel niet doorhebben. Volgens TNO krijgen we elk jaar 1,5% meer prikkels te verwerken. Tel maar op… Dat betekent dat wij in de huidige tijd in zo’n anderhalve maand net zo veel te verwerken krijgen als de vorige generatie in een heel leven!
Stress, de definitie:
“De lichamelijke en psychische spanning die ontstaat als het verschil tussen moeten en kunnen langdurig te groot is.”
Wij passen ons, net als de kikker, ook continu aan aan onze omgeving. Dat doen we van nature omdat we willen overleven en in balans willen zijn met onze omgeving. Het leven, en dus ook ons lichaam, streeft altijd naar evenwicht. Zodra we uit balans worden getrokken, worden via allerlei ingenieuze systemen alle zijlen bijgezet om weer terug in het midden te komen, in het centrum.
Het is daarom belangrijk na een grote prestatie altijd even je rust te pakken om “bij te tanken”. Stress volledig vermijden is geen optie. Ten eerste gaat je dit onmogelijk lukken en ten tweede heb je stress nodig. Kortdurende positieve stress is namelijk heel gezond. Denk aan een sportprestatie leveren of het geven van een presentatie. Het zorgt voor:
Extra alertheid
Betere concentratie
Meer creativiteit
Extra energie
Groter uithoudingsvermogen
Verbetering van het immuunsysteem
Als stress te lang aanhoudt of voortsleept en (daardoor) negatief wordt zal het vroeg of laat voor problemen gaan zorgen. Het lichaam zal dit gaan aangeven met signalen in de vorm van allerlei lichamelijke en geestelijke klachten. Worden deze signalen langdurig genegeerd dan kan dit uiteindelijk resulteren in overspannenheid, burnout, overgewicht en allerlei welvaartsziektes.
De manier waarop jij je aanpast aan een stresssituatie hangt af van jou algemene evenwicht. Ieder heeft zijn eigen belastbaarheid. De een raakt bijvoorbeeld al gestrest als het huis een puinhoop is en er ook nog boodschappen gedaan moeten worden terwijl de ander het juist heel lekker vindt om onder grote (werk-) druk te presteren. Belangrijk is dat je voldoende veerkracht hebt.
Veerkracht, wat is dat?
Denk eens na over de volgende vragen:
Wat bezielt je? Wat vind je leuk? Waar heb je een passie voor?
Wat geeft jou leven betekenis? Wat drijft jou?
Leef jij het leven waar je echt gelukkig van wordt?
Doe jij de dingen die je doet vanuit een innerlijke motivatie?
Hoe meer bezieling jij voelt voor de dingen die jij doet, hoe groter jouw drive en dus jouw veerkracht zal zijn. En hoe groter je veerkracht, hoe beter je met objectieve druk (druk van buitenaf; denk aan werk, gezin, hypotheek, een project) om zal kunnen gaan. Ook zal je dan minder last hebben van chronische stress. Voel jij daarentegen weinig bezieling voor de dingen die jij doet dan kan je jezelf gaan afvragen of er niet eens iets moet veranderen.
“Als je doet wat je altijd deed,
zul je krijgen wat je altijd kreeg.”
Naast objectieve druk is er ook subjectieve druk; deze druk wordt gevormd door denkpatronen die niet reëel zijn. Wij zijn geneigd heel negatief over onszelf en onze omgeving te denken, hebben veelal allerlei (voor)oordelen. Ga maar eens na hoe vaak jij zelf negatieve gedachten (of zelfs uitspraken) hebt. Gedachten en uitspraken die niet overeenkomen met de werkelijkheid, ze zijn door jou persoonlijk gecreëerd. Ons lichaam reageert op onze gedachten, het volgt als het ware onze gedachten. We wórden de gedachten waar we de meeste tijd aan denken. Door anders te leren denken creëer je mogelijkheden voor jezelf. Je lichaam zal vervolgens meer aankunnen en makkelijker in actie komen. Kortom, je zal heel anders in het leven komen te staan.
“Je gedachten bepalen je gevoelens,
je gevoelens bepalen je gedrag
en je gedrag bepaald je algeheel functioneren”
Onthoud goed: Jij bent de belangrijkste persoon in je leven! Jij gaat maar 1 leven mee. Wees dus uitermate zuinig op jezelf!
Eet volwaardige voeding
Zorg voor voldoende herstelmomenten: slaap, ontspanning (yoga, meditatie)
Beweeg en train regelmatig (maar niet te lang)
Bouw aan een sociaal netwerk (mensen waar je energie van krijgt)
Denk positief, doe affirmaties en mental coach jezelf
Word geen gekookte kikker, blijf een coole kikker!
Tekst: Fleur van Dijk